Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny zaprasza na bezpłatne szkolenia z zakresu konserwacji nośników filmowych, digitalizacji i rekonstrukcji cyfrowej materiałów filmowych, zarządzania metadanymi i przechowywania danych cyfrowych. Oferta skierowana jest do wszystkich osób, które chcą poznać i doskonalić umiejętności związane z ochroną zbiorów filmowych i okołofilmowych, w szczególności do pracowników instytucji takich jak archiwa czy muzea, a także do zainteresowanych Programem MKiDN Kultura Cyfrowa. Szkolenie organizowane jest w ramach Centrum Kompetencji i finansowane jest ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Szkolenie będzie trwało cztery dni i odbędzie się pomiędzy 13-21 grudnia 2021.
Termin zgłoszeń mija 5 grudnia 2021 roku. Informację o chęci uczestnictwa w szkoleniu należy zgłaszać na adres kamil.jastrzebski@fina.gov.pl. Po zakończeniu naboru uczestnicy zostaną podzieleni na grupy oraz poinformowani o dokładnym terminie, w jakim odbędzie się szkolenie (cztery kolejne dni robocze pomiędzy 13-23 grudnia 2021).
Po zebraniu grup i ustaleniu terminu szkolenia do uczestników przesłane zostaną szczegółowe informacje dotyczące harmonogramu. Szkolenia odbędą się w siedzibie FINA przy ulicy Wałbrzyskiej 3/5 oraz ulicy Chełmskiej 21 w Warszawie. W związku z sytuacją epidemiczną organizator zastrzega możliwość przeprowadzenia szkolenia częściowo lub w całości online.
Szkolenia będą prowadzone przez pracowników Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego.
Program szkolenia zakłada trzy panele tematyczne:
- Konserwacja
- Wstęp do szkolenia: krótka historia powstania taśmy filmowej, historia kinematografii i fotografii (firmy istniejące na rynku na przełomie wieków: Pathe, Gaumont, Agfa, Kodak, datowanie: podział na kino nieme czarno-białe, kolorowe, dźwiękowe)
- Archiwalne nośniki filmowe:
- rodzaje nośników (nitroceluloza, acetyloceluloza, poliester, formaty taśmy najbardziej rozpowszechnione 35 mm i 16 mm)
- identyfikacja podłoża, specyfikacja (producenci taśmy)
- stan zachowania (najbardziej charakterystyczne zniszczenia, uszkodzenia mechaniczne)
- Inne materiały ze zbiorów FINA: fotografia, plakaty – ich przechowywanie, warunki i zabezpieczanie, prewencja
- PRAKTYKA: Sposoby pracy z materiałem filmowym:
- rozwijanie i zwijanie taśmy, przeglądanie (stół manualny/automatyczny)
- narzędzia konserwatorskie – urządzenia do przeglądu i zasady ich obsługi,
- konserwacja z użyciem różnych materiałów (odróżnianie emulsji od podłoża, naprawy przy pomocy taśmy poliestrowej i perforowanej)
- rozpoznawanie materiału, testy: podłoże palne czy bezpieczne (nitro /aceto),
- przygotowanie do skanowania (blanki – jaki rodzaj najlepszy, liczenie metrów, klatek – w jakim celu to zliczamy, czyszczenie ultradźwiękowe)
- Przygotowanie do digitalizacji – generacje nośników do skanowania
- Ciekawostki o taśmie – filmy barwione ręcznie (tinta, stencil itp.)
- Bezpieczeństwo zbiorów filmowych – jakie warunki najlepiej zapewnić materiałom filmowym, co jest największym wrogiem taśmy filmowej, pomiary termohigrometrem – kontrola warunków, luminometr – mikrobiologiczne zagrożenia, dezynfekcja zbiorów filmowych, warunki magazynowe (wilgotnościowo-temperaturowe)
- Opracowywanie przedwojennej kolekcji filmowej i praca z najstarszymi zabytkami filmowymi
- Opracowanie filmograficzne oraz rekonstrukcja przedwojennych filmów.
- Omówienie wybranych problemów i dylematów rekonstruktorskich na przykładzie najciekawszych przypadków z ostatnich lat.
- Digitalizacja materiałów filmowych i rekonstrukcja cyfrowa
Digitalizacja:
- Zasady bezpieczeństwa pracy z materiałem filmowym (ACETO, NITRO)
- Sposoby transportowania i przewijania materiałów filmowych przed procesem digitalizacji i w trakcie
- Rodzaje urządzeń i zasady działania – skanery obrazu (skaner z przesuwem ciągłym Lasergraphics, skaner z ekspozycją po klatkową Arrilaser, inne przykłady)
- Rodzaje urządzeń i zasady działania – skanery dźwięku (skaner liniowy typu SONDOR, programowa analiza obrazu z użyciem pliku graficznego obrazu ścieżki dźwiękowej, czytnik dźwięku optyczny – równolegle z obrazem).
- Proces skanowania obrazu – kalibracja – ustawienia projektu, zasady wyboru parametrów dla skanowania obrazu (skaner z przesuwem ciągłym, powierzchniowy)
- Proces skanowania dźwięku – kalibracja – ustawienie projektu, zasady wyboru parametrów dla skanowania dźwięku
- Zapis danych po procesie skanowania obrazu i dźwięku oraz sposób walidacji (kontrola techniczna skanu obrazu)
- Programy użytkowe do edycji (clipster), kontroli jakości i korekcji barwnej Resolve /gęstościowej
- Projekcja cyfrowa DCP, zasady, standardy, przekazywanie plików i kluczy do projekcji.
Rekonstrukcja cyfrowa:
- Zasady etyczne rekonstrukcji cyfrowej
- Praca na oprogramowaniu do rekonstrukcji cyfrowej Diamant – podstawy
- Etapy rekonstrukcji cyfrowej
- Kontrola jakości wykonanej pracy
- Metody weryfikacji jakościowej – porównanie
- Eksport wykonanej pracy – finalizacja
- Dokumentacja prac rekonstruktorskich
- Współpraca z innymi programami do rekonstrukcji – uzupełnienie.
- Zarządzanie metadanymi i przechowywanie danych cyfrowych
Długoterminowa archiwizacja zasobów cyfrowych:
- Metody zabezpieczania danych cyfrowych
- Przegląd nośników. Plusy i minusy różnych technologii
- Przyrost danych. Jak się z nim mierzyć?
- Strategie na przyszłość
- Inwentaryzacja zbiorów
- Metadane dokumentów cyfrowych
- Nośniki cyfrowe: trwałość, odświeżanie, zmiana generacji
- Workflow archiwizacyjny – problemy, zagrożenia.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Ilustracja: Fototeka FINA