W lutym świętujemy urodziny Danuty Szaflarskiej! Słynna aktorka obchodziłaby w tym roku 108. urodziny. Wszyscy znają ją jako uroczą staruszkę – panią Anielę, babcię Eugenię… W ciągu swojej 77-letniej kariery rzeczywiście często wcielała się w role nestorek, jednak miała do zaoferowania o wiele więcej. Mówi o tym choćby jej artystyczny dorobek – zagrała łącznie w ponad 50 produkcjach filmowych i telewizyjnych oraz 80 teatralnych. W ramach przeglądu pokażemy mi.in.: Dwie godziny, Skarb oraz teatry telewizji: Daily soup i Między nami dobrze jest.
Program
Filmy będą dostępne do 28 lutego, godz. 20.00 na darmowej platformie VOD Ninateka.pl
Dwie godziny, reż. Stanisław Wohl, Józef Wyszomirski, Polska 1946, 68 min
Film na podstawie noweli Ewy Szelburg-Zarembiny. Rok 1945, w małym miasteczku w Polsce, na stacji przesiadkowej, spotykają się ludzie powracający z wojennej tułaczki. Przez dwie godziny czekania na kolejny pociąg dokonują pewnego rachunku sumienia, osobistych rozliczeń i ocen postaw. Muszą zmierzyć się ze swoją przeszłością: z dawnymi sympatiami, wrogami i zawiedzionymi nadziejami. Muszą mieć też nadzieję na lepsze jutro.
Skarb, reż. Leonard Buczkowski, Polska 1948, 102 min
Młode małżeństwo desperacko stara się znaleźć mieszkanie tylko dla siebie. Kiedy w końcu znajdują pięknie wyglądający pokój, okazuje się, że, wbrew wcześniejszym zapewnieniom właścicielki, znów muszą dzielić go z nieco ekscentrycznymi sąsiadami. W pewnym momencie odwiedzają ich wspólne lokum mężczyźni podający się za inspektorów budowlanych. Okazuje się, że są oni oszustami, poszukującymi ukrytego w ścianach pokoju skarbu…
Księga wielkich życzeń, reż. Sławomir Kryński, Polska 1997, 90 min
Film fabularny w gwiazdorskiej obsadzie. Do domu spokojnej starości, gdzie starsi, schorowani ludzie dożywają swych dni, przybywa niespodziewanie dziesięć dziewczynek z pobliskiego sierocińca, który spalił się w pożarze. Na czas remontu dzieci zostają zakwaterowane na poddaszu budynku. Wbrew upodobaniom niektórych pensjonariuszy, złaknione uczuć i choćby odrobiny uwagi ze strony dorosłych dziewczynki próbują nawiązać z nimi relacje.
Inny świat, reż. Dorota Kędzierzawska, Polska 2012, 97 min
Inny świat to kameralna opowieść o świecie, którego już nie ma. Danuta Szaflarska – wybitna polska aktorka filmowa i teatralna – jest narratorką i przewodnikiem po historii i kulturze, które ukształtowały ją jako człowieka. Oszczędna forma, zdjęcia Arthura Reinharta utrzymane głównie w czarno-białej poetyce, przeplatane archiwaliami ze zbiorów aktorki, a także kadrami z Zakazanych piosenek, Skarbu, Pożegnania z Marią czy Pora umierać, tworzą ramę dla pełnej dygresji, wspomnień i poczucia humoru opowieści, którą dzieli się bohaterka. W nieco ponad półtoragodzinnym filmie początkowe wycofanie i rezerwę z czasem zastępują coraz bardziej osobiste refleksje i zaangażowanie. Danuta Szaflarska znana jest ze swojej skromności i niechęci do osobistych wyznań. W filmie Inny świat zaprasza widza do wysłuchania opowieści o ocalającej roli śmiechu, etosie aktora, o czasach okupacji, ekstremalnych przeżyciach w czasie wojny, o wolności i odwadze. Zamykające film wyznanie: Nie trzeba grać, trzeba być stanowi doskonałe określenie jej drogi nie tylko aktorskiej, ale i ludzkiej.
Daily soup, teatr telewizji w reż. Małgorzaty Bogajewskiej, Polska 2012, 84 min
To lekkostrawna sztuka… o ciężkim trawieniu życia – powiedziała o Daily Soup jedna z autorek dramatu, Gabriela Muskała. Jej tekst napisały wspólnie z siostrą, Moniką Muskałą pod pseudonimem Amanita Muskaria. Inspiracją była kłótnia małżeńska, rozegrana tuż nad głową emocjonalnego zakładnika – kilkuletniej córki, której przypadkowymi świadkami stały się autorki. Widz wyreżyserowanego przez Małgorzatę Bogajewską spektaklu również zostaje podglądaczem. Towarzyszy wielopokoleniowej rodzinie w codziennych rytuałach tytułowego jedzenia zupy i oglądania oper mydlanych. Córka (Anna Grycewicz) rozpaczliwie poszukuje porozumienia z rodzicami (Janusz Gajos i Halina Skoczyńska). Jedyną osobą, z którą łączą ją ciepłe stosunki jest Babcia (Danuta Szaflarska), przez resztę rodziny traktowana jak małe dziecko. Cieniem na relacjach bohaterów kładą się głęboko ukrywane pretensje i tajemnice… Opowieść o szarej codzienności, pełna błyskotliwych dialogów i zabawnych nieporozumień jest podszyta głęboką, tragiczną refleksją.
Między nami dobrze jest, teatr telewizji w reż. Grzegorza Jarzyny, Polska 2014, 71 min
Tekst Masłowskiej jest zlepkiem zdań i spostrzeżeń na temat rzeczywistości. Nie ma w nim linearnej fabuły, rozbudowanych postaci. Teatr bywa zbyt wolny, nie nadąża za tempem narracji i dialogów Masłowskiej. Dzięki filmowemu montażowi mogę zaprosić widza do gry. Każde zdanie, słowo czy sens może mieć swój kontrapunkt w precyzyjnie dobranym obrazie, co buduje dodatkowe pole skojarzeń i powiązań. Film daje mi również zbliżenia i detale, o które trudno w teatrze – twierdził Grzegorz Jarzyna w rozmowie z Łukaszem Knapem w miesięczniku Kino.
iędzy nami dobrze jest rozgrywa się w Warszawie, w biednym mieszkaniu wielopokoleniowej rodziny złożonej z kobiet: Osowiałej Staruszki (Ech, pamiętam ten dzień, w którym wybuchła wojna), jej córki Haliny, pracującej w hipermarkecie, oraz jeżdżącej na butorolkach wnuczki, czyli Małej Metalowej Dziewczynki. Z tą trójką i ich sąsiadką Bożeną konfrontowane są młode celebrytki, a także Aktor oraz reżyser filmowy. Wszyscy prowadzą iluzoryczne życie pośród kaskad nieznośnej nowomowy kształtowanej przez programy telewizyjne i tabloidowe czasopisma. Wstydzą się zarówno swego rodowodu społecznego, jak i obecnego statusu, starając się udawać kogoś innego. W Między nami dobrze jest na wierzch wychodzą kłopoty współczesnych Polaków z tożsamością, powstałe po kapitalistycznej transformacji i wstąpieniu do Unii Europejskiej. Jako obywatele kraju zacofanego cywilizacyjnie, spauperyzowanego i peryferyjnego wyrzekają się rodzimej tradycji oraz historii, o której ich wiedza ogranicza się do drugiej wojny światowej.