W 220. rocznicę urodzin wielkiego polskiego konspiratora, dziennikarza, krytyka literackiego i pianisty zapraszamy na trzy wydarzenia poświęcone Maurycemu Mochnackiemu ­zorganizowane w ramach VII Festiwalu Teologii Politycznej.

Trzy spotkania zatytułowane kolejno Krytyk, Filozof, Powstaniec, są okazją do przypomnienia dzieła jednego z nieco zapomnianych twórców epoki romantyzmu, którego życiorys łączy w sobie kluczowe wątki literackie i historyczno-patriotyczne pierwszej połowy XIX wieku. Każde spotkanie będzie składało się z moderowanej dyskusji z udziałem znawców twórczości Mochnackiego i odczytu fragmentów jego wybranych dzieł przez aktorów, oraz z pokazu filmu, poświęconego Mochnackiemu, który będzie kończyć każde spotkanie festiwalowe.

Spotkania w ramach VII Festiwalu Teologii Politycznej odbędą się także 9 października i 16 października.

Program

Godz. 18.00 Spotkanie

W trakcie pierwszego spotkania, zatytułowanego Krytyk, pokażemy postać Mochnackiego jako zaangażowanego redaktora, komentatora życia publicznego, twórcę polskiej emigracji, uczestnika dyskusji o polskiej formie i współtwórcę programu kultury romantycznej (jako wzorzec kształtującego się na początku XIX wieku polskiego paradygmatu inteligenckości). Ukażemy bogatą aktywność publicysty i działacza w kontekście debat i sporów, jakie kształtowały pierwsze dekady XIX wieku i jego miejsce w panteonie polskich inteligentów.

Rozmówcy: Wojciech Kaliszewski, Mirosław Strzyżewski, Andrzej Waśko.

Wojciech Kaliszewski – historyk literatury i krytyk literacki, doktor habilitowany nauk humanistycznych. Zajmuje się historią literatury polskiej  wieku XVIII oraz literaturą polską XX wieku, a także poezją krajów byłej Jugosławii. Pracuje w Instytucie Badań Literackich PAN, prowadzi zajęcia z historii literatury polskiej na Wydziale Humanistycznym UKSW, redaktor kwartalnika „Wyspa”, pisuje w „Nowych Książkach”, „Odrze”, „Twórczości”.

Mirosław Strzyżewski – profesor doktor habilitowany, historyk literatury i edytor, pracuje w Katedrze Edytorstwa i Literatury Polskiej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autor książek, m.in.: Działalność krytyczna Maurycego Mochnackiego (1994), Michał Podczaszyński. Zapomniany romantyk (1999), Maurycy Mochnacki. Rozprawy literackie (dwa wydania), Mickiewicz wśród krytyków. Studia o przemianach i formach romantycznej krytyki w Polsce (2001).

Andrzej Waśko – historyk literatury polskiej, profesor nauk humanistycznych, wydawca, publicysta, redaktor naczelny dwumiesięcznika „Arcana”. Autor książek, m.in.: Romantyczny sarmatyzm. Tradycja szlachecka w literaturze polskiej lat 1831-1863, Historia według poetów. Myślenie metahistoryczne w literaturze polskiej (1764-1848).

Teksty czyta Andrzej Ferenc, aktor filmowy i teatralny, lektor, narrator, reżyser i wykładowca akademicki. Grał w Teatrze Rozmaitości, Teatrze Dramatycznym i Teatrze Współczesnym w Warszawie, założyciel sceny w Domu Literatury w Warszawie.

Godz. 19.10 pokaz filmu Twórcy naszej tradycji – Romans z Ojczyzną. Maurycy Mochnacki 1803 – 1834, reż. Jacek Kubiak, 52 min 1997, Polska

Maurycy Mochnacki (1803-34) całe swoje krótkie i niezwykle burzliwe życie poświęcił walce o niepodległość Polski – walcząc zarówno słowem, jak i czynem. Krytyk literacki i muzyczny, publicysta, działacz polityczny, od stycznia 1829 roku członek sprzysiężenia Piotra Wysockiego, jeden z przywódców Towarzystwa Patriotycznego, wreszcie żołnierz powstania listopadowego i emigrant, poświęcił się sprawie wolnej Polski całą duszą i ciałem. Z jednej strony racjonalista i pragmatyk, z drugiej uduchowiony, skrajny idealista, mający wyraźnie określoną hierarchię wartości. Pisarz i teoretyk, dla którego literatura i teoria to za mało, czujący nieustanną potrzebę czynu, walki, rzucenia się w wir wydarzeń, postawienia wszystkiego na jedną kartę. Miał w sobie wiele z Kordiana, bohatera romantycznego, był postacią tragiczną, stale balansującą między heroizmem a depresją. Uważał, że nie wolno iść na kompromis z carem, bo żaden kompromis nie jest możliwy. W chwili wybuchu powstania agitował lud na Starym Mieście i poprowadził go na Arsenał. Krytykował poczynania Józefa Chłopickiego i polskiej generalicji, która nie chciała postawić wszystkiego na jedną kartę, walczyć aż do zwycięstwa i palić za sobą mostów. Mochnacki wierzył, że o małe rzeczy walczyć nie warto. Gdy wiadomo było, że powstanie upadnie, nawoływał do wysadzenia Warszawy w powietrze, aby nie dostała się w ręce Moskali. Przyczyn upadku powstania upatrywał w zamiłowaniu Polaków do złotej wolności i braku dyscypliny. Krytykował Mickiewiczowski mesjanizm, zastępując go własną koncepcją absolutyzmu rewolucyjnego. Miał niewielu przyjaciół, a z czasem topniała grupa jego ideowych zwolenników. Był osobowością tak silną, że można go było albo w całości zaakceptować, albo odrzucić. O Maurycym Mochnackim mówią badacze: Alina Kowalczykowa, Władysław Łazuga, Stanisław Pieróg, Hans Henning Hahn, Bohdan Pociej, Daniel Beauvois, Mirosław Strzyżewski, Stefan Bratkowski oraz państwo Kłobukowscy, potomkowie jednego z towarzyszy pisarza w ostatnich miesiącach jego życia. W filmie wykorzystano bogatą ikonografię, m.in. zbiory Muzeum Historycznego Miasta Paryża Carnavalet i Biblioteki Polskiej w Paryżu.

materiały dystrybutora

Wstęp

Wstęp bezpłatny. Liczba miejsc ograniczona. Rejestracja wyłącznie poprzez stronę Teologii Politycznej.