Jesienią powracamy z cyklem Archetypy kina, który zapoczątkowaliśmy w 2022 roku. W jego ramach pokazywać będziemy przeglądy poświęcone najważniejszym typom postaci, figurom i motywom przewijającym się w sztuce filmowej od samego zarania po czasy współczesne. Pojęcie archetypu odsyła przede wszystkim do psychologii Carla Gustava Junga, uważającego, że istnieje zbiór podstawowych wzorców, symboli i obrazów, które obecne są w nieświadomości ludzi ze wszystkich kultur. Popularność niektórych postaci w kinie – np. błazna, kobiety-kusicielki, czy Cienia – tłumaczono właśnie tym, że są one materializacją wewnętrznych archetypów, które wszyscy nosimy w sobie. Choć koncepcja Junga była wielokrotnie krytykowana za zbytni uniwersalizm, to jednak sama kategoria archetypu wydaje się świetnym punktem wyjścia do pogłębionej refleksji nad kinem. Interesować nas będą nie tylko najbardziej typowe przykłady figur, ale też ich rozmaite przekształcenia – polemiki, parodie, współczesne „retellingi”. W 2022 roku zorganizowaliśmy przeglądy poświęcone figurom femme fatale oraz trickstera. Jesienią 2023 zapraszamy na przegląd filmów z figurą sztucznego człowieka.
Zachęcamy do przeczytania krótkiego wprowadzenia do tej odsłony cyklu na stronie Kina Iluzjon.
W pierwszej odsłonie przeglądu zaprezentujemy dwa filmy: Przekładaniec Andrzeja Wajdy na podstawie scenariusza Stanisława Lema i Golem w reżyserii Piotra Szulkina.
Program
Pełna informacja o seansach w Kinie Iluzjon (w tym o biletach) znajduje się na stronie kina.
godz. 20.30 Przekładaniec, reż. Andrzej Wajda, scen. Stanisław Lem, 35 min, 1968, Polska
Niezwykły w twórczości Andrzeja Wajdy film telewizyjny z gatunku science fiction, którego akcja rozgrywa się w dalekiej (z punktu widzenia 1968 roku) przyszłości – w roku 2000. Fikcyjność jego fabuły stała się bliska naszej rzeczywistości, w której powszechne są przeszczepy ludzkich organów. Historia o słynnym rajdowcu, w którym – po kolejnych wypadkach i operacjach – coraz mniej zostaje z „oryginału”, dała Bogumiłowi Kobieli możliwość wykazania znakomitego kunsztu aktorskiego. Film otrzymał Medal Specjalny na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Fantastycznych w Sitges w 1970 roku.
godz. 21.00 Golem, reż. Piotr Szulkin, 93 min, 1979, Polska
Akcja filmu rozgrywa się kilkadziesiąt lat po kataklizmie atomowym. Naukowcy starają się udoskonalić ludzkość, dokonując eksperymentów medycznych na jednostkach nieprzystosowanych społecznie. Pierwszym z poddanych zabiegom, modelem prototypowym, jest Pernat. Pozbawiony pamięci, zredukowany do umiejętności pracy, wraca do swojego mieszkania. W tej samej kamienicy mieszka Holtrum, owładnięty obsesją stworzenia człowieka doskonałego. Kontrolowany na każdym kroku Pernat buntuje się przeciwko swoim opiekunom. Początkowo próbuje namówić do ucieczki Rozynę, córkę Holtruma, a później Miriam, córkę szalonego bibliofila. Ostatecznie jednak nie ucieka, zostaje oskarżony o zabójstwo Holtruma i trafia do więzienia. Scenariusz filmu jest inspirowany żydowską legendą o Golemie oraz wątkami powieści Gustava Meyrinka o tym samym tytule.
Ilustracja: kadr z filmu Golem, reż. P. Szulkin, źródło: Fototeka FINA