Aktualności
Nowe archiwum i ośrodek badań FINA w Łodzi
Data publikacji: 17 / 04 / 2023

Nowe archiwum i ośrodek badań FINA w Łodzi

Przy ul. Łąkowej w Łodzi powstanie nowa inwestycja FINA. Razem ze Szkołą Filmową i Uniwersytetem Łódzkim rozpoczynamy współpracę, by w dawnej stolicy polskiej kinematografii powstało centrum archiwizacyjno-edukacyjne

Planowana inwestycja, przy ulicy Łąkowej 29, zakłada rozbudowę oraz modernizację budynku do funkcji archiwum. W całym procesie chcemy osiągnąć efekt synergii – wszystkie zadania realizujemy we współpracy z łódzkimi instytucjami zajmującymi się kultura filmową. Po modernizacji, możliwe będzie przeprowadzanie całego procesu gromadzenia, restaurowania i digitalizacji  taśm filmowych.

Warszawska FINA planowana jest jako Centrum Nowych Technologii i główne archiwum. Archiwum w Łodzi ma być jednostką koncentrującą się na zbiorach powstałych w okresie PRL-u. 

Obecnie trwają prace nad programem funkcjonalno-użytkowym dla nowej inwestycji w Łodzi. Nad projektem pracujemy w ścisłym porozumieniu z Państwową Wyższą Szkołą Filmową, Telewizyjną i Teatralną im. L.Schillera w Łodzi oraz Uniwersytetem Łódzkim. Wkład merytoryczny popłynie od osób zaangażowanych w projekt zarówno z Filmoteki Narodowej, jak i ze wspomnianych uczelni – mówi Tomasz Neubauer, Zastępca Dyrektora Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego ds. Administracji.  Przekazanie budynku do użytkowania planowane jest na rok 2026.

Brak zdecydowanych działań ze strony Filmoteki Narodowej zagraża bezpowrotną utratą dóbr dziedzictwa narodowego, stąd konieczne jest jak najszybsze zrealizowanie łódzkiej inwestycji dotyczącej archiwum. Obowiązujące przepisy nakazują instytucji gromadzącej i konserwującej zbiory posiadanie dwóch archiwów, a w chwili obecnej obiekt na Łąkowej to jedyny budynek będący własnością FINA, który można przystosować do większej ilości zbiorów. Inwestycja ta powinna się zwrócić w ciągu kilka lat, bowiem obecnie FINA ponosi spore koszty wynajmu pomieszczeń. Za inwestycją w Łodzi przemawia również wymiar historyczny danej lokalizacji oraz profil akademicki miasta – mówi prof. Konrad Klejsa z Katedry Filmu i Mediów Audiowizualnych Uniwersytetu Łódzkiego ​

prof. Konrad Klejsa w czasie wykładu
prof. Konrad Klejsa (Uniwersytet Łódzki), fot. FINA

Jaka ma być szczegółowa struktura inwestycji w Łodzi? 

W łódzkim archiwum, poza zasadniczą jego częścią, czyli zbiorem negatywów obrazu, taśm magnetycznych dźwięku i kopii wzorcowych filmów powstałych w dawnej Wytwórni Filmów Fabularnych w Łodzi oraz pracowniami konserwacji i digitalizacji, przewidziany jest Ośrodek Badań nad Kulturą Filmową PRL.

Wedle wstępnej koncepcji, jego struktura składać się będzie z pięciu stanowisk:

Pracownia Badań Taśmy Filmowej (w powiązaniu z podyplomowymi studiami konserwacji i restauracji taśmy, planowanymi przez łódzką Szkołę Filmową));​

Pracownia Badań nad Cenzurą Filmową (temat dotąd słabo rozpoznany – w partnerstwie z Instytutem Pamięci Narodowej);​

Pracownia Dokumentacji Filmu Animowanego (ze szczególnym uwzględnieniem dorobku Semafora – w partnerstwie z Grupą Badawczą Polska Animacja);

Pracownia Historii Mówionych Filmu Polskiego (przede wszystkim: notacje z byłymi pracownikami Wytwórni);

Pracownia Bibliografii Filmu Polskiego (wspólnie z portalem filmpolski.pl łódzkiej Szkoły Filmowej).

Ponadto przy Łąkowej znajdzie swoje miejsce redakcja kwartalnika historyczno-filmowego „Pleograf” (już obecnie w znacznej mierze zbudowana z osób z Łodzi). ​