Aktualności
Polskie kino gatunków. Pokazy filmów i spotkania z reżyserami
Data publikacji: 25 / 03 / 2022

Polskie kino gatunków. Pokazy filmów i spotkania z reżyserami

Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny i kwartalnik „Pleograf” zapraszają na kwietniowe środy z polskim kinem gatunków! Wraz z mistrzami gatunków – Januszem Majewskim, Jackiem Koprowiczem i Markiem Piestrakiem zastanowimy się nad tym, czy takie kino to najbardziej fascynująca i nieodkryta część jego historii. Podczas każdego ze spotkań pokażemy najbardziej charakterystyczny film naszego gościa, a także filmy krótkometrażowe lub etiudy. Po projekcjach odbędą się fascynujące rozmowy z reżyserami, które poprowadzi filmoznawca Michał Dondzika, członek redakcji „Pleografu”. Przegląd zorganizowany został w związku z wydaniem specjalnego numeru „Pleografu”, dotyczącego polskiego kina gatunków

Kino gatunków kojarzone jest przede wszystkim z kinematografią amerykańską. To w Hollywood powstają klasyczne westerny, musicale i filmy gangsterskie. Wyznacznikami tych gatunków są emocje, jakie dzieło ma wywołać u widza. Horror powinien straszyć, komedia bawić, a melodramat wzruszać. O ile w kinie amerykańskim wypracowano wzory fabuł oraz doskonale je wyrażające formy, o tyle w kinie polskim dominuje indywidualizm. Nie oznacza to jednak, że rodzimi reżyserzy nie podejmowali prób tworzenia kina gatunków. O czym opowiadają te filmy? Jakie zjawiska i problemy interesowały ich twórców? Czy  łatwo było realizować takie kino w przaśnej rzeczywistości PRL-u? Jak reagowali na te propozycje odbiorcy? Oto kilka pytań, na które postaramy się odpowiedzieć.

Program

Wszystkie spotkania odbywają się w siedzibie FINA przy ul. Wałbrzyskiej 3/5 w Warszawie (sala Ziemia Obiecana). Wstęp bezpłatny, obowiązuje rejestracja poprzez formularze udostępnione w wydarzeniach dotyczących poszczególnych pokazów.

 

6.04, godz. 18.00 Lokis. Rękopis profesora Wittembacha, reż. Janusz Majewski, 94 min., 1970, Polska


Lokis. Rękopis profesora Wittembacha
(1970), oparty na noweli Prospera Mérimée, to jeden z pierwszych filmów Janusza Majewskiego. Kostiumowy, z elementami grozy, opowiada o zmaganiach przystojnego hrabiego (Józef Duriasz), w którym walczą dwie natury: ludzka i zwierzęca. Bohaterem filmu jest ewangelicki pastor i uczony (Edmund Fetting), podróżujący po Litwie i Żmudzi w poszukiwaniu cennych starodruków. Elegancka forma i konwenans epoki przeciwstawione są tu żywiołowi natury, która w końcu zwycięża, a reżyser używa w tym sporze strof Mickiewicza. Stoi za tym podobne pytanie, co w dzisiejszych filmach o wilkołakach: czy mężczyzna nie jest po trosze zwierzęciem? A jeśli tak, to w jak dużym stopniu?

Spotkanie z reżyserem Januszem Majewskim poprowadzą po filmie poprowadzą filmoznawca, członek redakcji „Pleografu”, Michał Dondzik i redaktor naczelny „Pleografu” Mikołaj Mirowski.

 

13.04, godz. 18.00 pokaz filmów Medium (reż. Jacek Koprowicz, 98 min., 1985, Polska) oraz Mit (reż. Jacek Koprowicz, 5 min., 1978, Polska)

 

Akcja Medium (1985) Jacka Koprowicza toczy się w latach trzydziestych XX wieku, w niemieckim Zoppot. Trzy osoby zmierzają do tej samej willi w nadbałtyckim kurorcie, choć nie wiedzą dlaczego to robią. Reżysera ciekawi parapsychologia: wpadanie w trans, czyli podatność na uleganie wpływom innych i fenomen medium – osób mających kontakt ze światem pozamaterialnym. Bohaterzy zdają się ulegać tym samym siłom, co zwolennicy Hitlera, coraz wyraźniej obecni na ulicach miasta. W filmie występuje plejada gwiazd – między innymi Jerzy Stuhr, Grażyna Szapołowska, Ewa Dałkowska i Jerzy Zelnik – a w roli tropiącego zbrodnię detektywa znakomity w tej roli Władysław Kowalski. Podczas wydarzenia odbędzie się także pokaz etiudy Mit (1978) oraz kilku scen z najnowszego filmu reżysera o Julianie Tuwimie.

Spotkanie z reżyserem Jackiem Koprowiczem poprowadzi po filmie Michał Dondzik, filmoznawca i członek redakcji „Pleografu”.

 

20.04, godz. 18.00 pokaz filmów Klątwa doliny węży (reż. Marek Piestrak, 99 min., 1987, Polska) oraz Cicha noc, święta noc (reż. Marek Piestrak, 24 min., 1970, Polska)


Klątwa doliny węży
(1987) otworzy spotkanie z Markiem Piestrakiem. Młody profesor Tarnas, polski Indiana Jones (Krzysztof Kolberger), amerykański komandos Traven (Roman Wilhelmi) i przebojowa francuska dziennikarka (Ewa Sałacka) wyruszają do Laosu w poszukiwaniu nie tyle zaginionej arki, co tajemniczej amfory, ukrytej w Dolinie Węży. Przed jadem kobr chronią bohaterów pojemniki z gazem, zdobyte u znajomego Rosjanina. Na znalezisko czyhają jednak wysłannicy organizacji, która chce zapanować nad światem. Klątwa rzucona niegdyś na Travena przez buddyjskich mnichów – którym wykradł cenną szkatułę, nazywając ich przy tym żółtkami – zdaje się nie tracić swojej mocy. Zapraszamy też na pokaz filmu Cicha noc, święta noc (1970) oraz rozmowę z bohaterem wieczoru.

Spotkanie z reżyserem Markiem Piestrakiem poprowadzi po filmie Michał Dondzik, filmoznawca i członek redakcji „Pleografu”.

Pokazy w Ninatece

Filmy prezentowane podczas wydarzeń oraz nagrania spotkań z reżyserami będą dostępne w serwisie Ninateka.pl – po każdym spotkaniu od czwartku wieczorem do niedzieli wieczorem. Ponadto dostępny będzie również film Docent H. (1964/68) oraz Wierny robot (1961), spektakl Teatru TV wg prozy Stanisława Lema, oba w reż. Janusza Majewskiego.