TuEuropeana 2017
Druga edycja działań poświęconych propagowaniu i wykorzystywaniu materiałów archiwalnych zgromadzonych na platformie Europeana. Jak skorzystać z potencjału polskich i europejskich kolekcji cyfrowych? Jak zwiększyć ich widoczność w sieci? Jak twórczo je wykorzystać? Zapraszamy do udziału w serii edukacyjno-informacyjnych działań poświęconych tym zagadnieniom.
Europeana umożliwia dostęp do materiałów z bibliotek, muzeów, galerii i archiwów Europy – zarówno z najsłynniejszych, jak i tych mniej znanych. Na portalu można znaleźć przeszło pięćdziesiąt milionów zdigitalizowanych książek, dzieł sztuki i filmów. Polskie zbiory cyfrowe udostępniane do portalu Europeana to ponad dwa miliony książek i manuskryptów, zdjęć i obrazów, rzeźb, nut, filmów i utworów muzycznych, pamiętników i map pochodzących z kolekcji polskich instytucji, między innymi Biblioteki Narodowej, Federacji Bibliotek Cyfrowych (Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego), Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego w Krakowie, Muzeów Narodowych w Warszawie i Krakowie, Żydowskiego Instytutu Historycznego oraz Narodowego Instytutu Audiowizualnego.
Celem projektu TuEuropeana jest zwiększenie widoczności i przedstawienie potencjału tej bogatej kolekcji zbiorów, ale także funkcjonalności i sposobów ponownego wykorzystania archiwów. Przygotowaliśmy serię działań edukacyjno-informacyjnych, koncentrujących się na trzech głównych obszarach: edukacji, przemysłach kreatywnych i instytucjach – właścicielach cyfrowych kolekcji archiwalnych. Wszystko zgodnie z misją Europeany:
Kulturą zmieniamy świat! Chcemy budować na bogatym dziedzictwie kulturowym Europy i ułatwić do niego dostęp, aby każdy miał szansę wykorzystać je w pracy, do nauki lub po prostu dla zabawy.
Polska Grupa Robocza w Europeana Network
Europeana to nie tylko portal, lecz także sieć współpracujących ze sobą instytucji kultury z całej Europy, które pod przewodnictwem Fundacji Europeana współpracują w ramach „Europeana Network”. W ramach tej sieci przedstawiciele instytucji działają w różnorodnych grupach roboczych, prowadzą wspólne inicjatywy i dyskutują o bieżących problemach, co umożliwia im aktywne współtworzenie międzynarodowego projektu.
Aby przeciwdziałać rozproszeniu prac związanych z Europeaną w Polsce oraz braku współpracy poszczególnych polskich instytucji przekazujących zasoby do portalu, wzorując się na europejskiej „Europeana Network”, w 2014 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zainicjowało działalność lokalnej, polskiej grupy roboczej, która zrzesza instytucje kultury aktywnie zaangażowane we współpracę z europejskim portalem.Celem prac grupy roboczej jest wzmocnienie krajowego systemu komunikacji, wymiana informacji i doświadczeń dotyczących współpracy z Europeaną oraz diagnozowanie (i próba rozwiązywania) problemów polskich instytucji kultury związanych ze współpracą z portalem, a wreszcie usprawnianie kontaktów z Fundacją Europeana.
Spotkania robocze odbywają się mniej więcej dwa razy do roku, a uczestniczą w nich zarówno przedstawiciele instytucji, która agreguje polskie zbiory do Europeany (Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe), jak i przedstawiciele instytucji kultury, którzy udostępniają zasoby w portalu www.europeana.eu (np. Muzeum Narodowe w Warszawie), a także biorą udział w pokrewnych projektach jak np. Europena280, Europeana Judaica czy też EUscreen (Filmoteka Narodowa –Instytut Audiowizualny). Jednym z głównych zadań grupy roboczej jest popularyzacja szerokiego udostępniania zbiorów kultury on-line u oraz ich ponownego wykorzystywania – m.in. w ramach cyklu warsztatów kierowanych do edukatorów i pracowników instytucji kultury. W tym celu, w 2016 roku grupa zainicjowała projekt TuEuropeana, którego koordynatorem został NInA (aktualnie FINA). Wszystkich zainteresowanych pracami grupy roboczej prosimy o kontakt z koordynatorką – Agatą Krawczyk z MKiDN (e-mail: akrawczyk@mkidn.gov.pl).
Media społecznościowe Europeany
Projekt TuEuropeana jest finansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Game Jam z Historią
Game Jam z Historią to sesja dla amatorskich i profesjonalnych projektantów oraz developerów gier video, która odbyła się w dniach 1-3.12.2017, w siedzibie FINA, przy ul. Wałbrzyskiej 3/5.
Grudniowe spotkanie było okazją do zademonstrowania oraz doskonalenia umiejętności w zespołowym tworzeniu gier. Uczestnicy bazowali na otwartych zasobach archiwalnych (fotografie, materiały tekstowe, AV) dotyczących I wojny światowej oraz okresu XX-lecia międzywojennego. Swoje zasoby przed graczami otworzyły między innymi Europeana udostępniając kolekcję 1914-1918, Narodowe Archiwum Cyfrowe, Biblioteka Narodowa oraz Filmoteka Narodowa.
Game Jam z Historią stał się przestrzenią, gdzie ludzie mogli dzielić się doświadczeniami, wyrazić siebie przy pomocy gier video i zwyczajnie dobrze się bawić, jednocześnie odkrywając, tropiąc i podążając archiwalnymi ścieżkami przeszłości.
Game Jam z Historią zakończyło wyłonienie przez jury trzech równorzędnych zwycięzców. Zostali nimi:
– Janusz Lejtan, Joanna Lejtan za „1920-Battle of Warsaw”
– Michał Wroński, Aleksander Bydłowski za „Fronty Wojenne”
– Marta Stawska, Martyna Wasiluk, Patryk Woźnicki, Maciej Kozłowski za „Kwatermistrza”
Program
Piątek 1 grudnia
15:00 Rejestracja
16:00 Poznajemy się! Słów kilka od organizatorów (Maja Drabczyk)
16:10 Wprowadzenie. Prezentacja Europeany oraz kolekcji 1914–1918 (Maggy Szynkielewska)
16:35 Sposoby korzystania z materiałów dostępnych w Europeanie (Maciej Krawczyk)
17:00 Przedstawienie archiwów polskich – NAC i Polona (Katarzyna Zajkowska, Sonia Wronkowska)
17:20 Sposoby korzystania z materiałów dostępnych na Europeanie
17:40 Rozpoczęcie tworzenia gier
Sobota 2 grudnia
9:00 Śniadanie
Cały dzień tworzenia gier (z przerwą obiadową o 14)
Niedziela 3 grudnia
9:00 Śniadanie
12:00 Zakończenie prac, przedstawienie Jury i prezentacja gier
15:00 Obrady Jury
16:00 Ogłoszenie zwycięzców, wręczenie nagród oraz certyfikatów uczestnictwa
Jury
Oceny powstałych projektów podjęli się:
Przemek Pawełek – dziennikarz Polskiego Radia
Maciej Miąsik – twórca gier komputerowych, producent, projektant, programista
Maciej Dydo – przedstawiciel Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego odpowiedzialny za przemysły kreatywne
Maggy Szynkielewska – kuratorka z Fundacji Europeana
Organizatorzy i partnerzy
Współorganizatorem Game Jam z Historią jest Fundacja Indie Games Polska wspierająca twórców gier video w procesie edukacji, tworzenia gier, ich promocji oraz sprzedaży. Partnerami projektu zostali: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Biblioteka Narodowa oraz Fundacja Europeana.
Nagrody dla zwycięzców ufundowali: Gog.com, Klabater, Microsoft, Techland i Huuuge Games.
Relacja wideo
Galeria zdjęć
Nagrodzone gry
1920 – Battle of Warsaw
I nagroda w Game Jam z Historią: Angry Angel Games (Janusz Lejtan, Joanna Lejtan)
Gra karciana dla dwóch osób. Tematyką nawiązuje do słynnego Cudu nad Wisłą. Mechanika gry jest typowo karciana. Obie strony mają podobne zasoby i, korzystając z nich, mogą budować barykady albo po prostu atakować. Wygra ten, kto zniszczy bazę przeciwnika. Gra stworzona przy wykorzystaniu archiwów Europeana. Duży nacisk położony został na wymiar edukacyjny.
Fronty wojenne
I nagroda w Game Jam z Historią: Michał Wroński i Aleksander Bydłowski
Gra strategiczna czasu rzeczywistego, której akcja dzieje się podczas I Wojny Światowej. Gracz steruje państwami centralnymi, tocząc nieustanną walkę z państwami Ententy i wysyłając swoje jednostki na poszczególne fronty. Przewaga liczebna danego państwa na danym froncie powoduje stopniowe podnoszenie się jego flagi i – ostatecznie – przesunięcie frontu w stronę przeciwnika. Celem gracza jest podbicie wszystkich wrogich państw i niedopuszczenie, by fronty w dowolnym momencie zostały przesunięte o 80% w stronę państw centralnych. Dotarcie do końca wojny bez rozstrzygnięcia oznacza remis. Bardzo ważnym elementem gry jest jej aspekt edukacyjny. Umiejscowienie frontów, miast i jednostek, a także skala starć zbrojnych są zbliżone do realiów historycznych. W odpowiednich momentach gry pojawiają się również zdarzenia pokazujące, jak pod wpływem wojny zmieniał się świat. Licznik na dole ekranu stale pokazuje liczbę ofiar. Koniec gry, niezależnie od jej wyniku, niesie więc gorzki przekaz – jedyne, co naprawdę zostało osiągnięte, to miliony ofiar.
Kwatermistrz
I nagroda w Game Jam z Historią/Nagroda za najlepsze wykorzystanie zasobów archiwalnych: Patryk Woźnicki, Marta Stawska, Martyna Wasiluk, Maciej Kozłowski
Trench Spam
Nagroda publiczności: Karol Karczewski
Prosta gra dla dwóch graczy. Rozgrywka osadzona w realiach I wojny światowej. Gracze wcielają się w dowódców dwóch przeciwnych stron, dążąc do osiągnięcia 150 punktów lub dotarcia swoimi wojskami do granicy przeciwnika. Każdy żołnierz lub czołg uszczupla zasoby punktowe gracza, a ostrzał artyleryjski jest niezwykle skuteczny.
Wojna
Nagroda za wykorzystanie archiwalnych technologii: Tomasz Cieślewicz
Gra, która w sposób uniwersalny prezentuje ponadczasowy konflikt między agresorem i zaatakowanym. Miłujące pokój i harmonię państwo/miasto staje się łakomym kąskiem dla wroga. Ale i agresor musi liczyć się z dużymi stratami oraz konsekwencjami. W grze symbolem tych strat jest pomnik Wojna. Gracz wciela się z kolei w ostatniego żołnierza, który broni twierdzy Pokój przed przeważającymi siłami wroga. Jak w grze Space Invaders wydaje się, że musi przegrać, ale może Cud nad Wisłą będzie jednak możliwy?
EDULAB 2017
Dwudniowe warsztaty poświęcone wykorzystaniu cyfrowych zasobów Europeany oraz polskich serwisów z cyfrowymi kolekcjami w innowacyjnych działaniach edukacyjnych odbyły się w dniach 24-25.11.2017 w poznańskiej siedzibie PCSSu. W ramach warsztatów wykorzystano szereg cyfrowych i analogowych narzędzi służących do tworzenia nowych narracji bazujących na archiwalnych zasobach.
Warsztaty skierowane były do aktywnych zawodowo nauczycieli przedmiotów humanistycznych klas 4-8.
Podczas warsztatów uczestnicy wzięli udział w dwóch ścieżkach tematycznych. Były nimi:
Gra terenowa w wirtualnym terenie
Zadaniem nauczycieli było zaprojektowanie, wykorzystując dostępne archiwalia, gry terenowej, której motywem przewodnim był okres literacki, postać, zawód, epoka oraz występujące między nimi powiązania. Uczestnicy ponadto przygotowali szereg interdyscyplinarnych zadań wymagających dodatkowo zwiedzania i poruszania się po całym świecie. Tylko najbardziej spostrzegawczy mogli zwyciężyć.
Escape room dla odważnych
Uczestnicy warsztatów musieli opracować szereg historycznych lub interdyscyplinarnych zagadek, których rozwiązanie pozwoliło wyjaśnić, co stało się z niezwykle cennym eksponatem z Pałacu Lipskich w Czerniejowie. Chcąc dodatkowo utrudnić zadanie, tworzyli aktywne QR kody oraz sięgnęli po generatory do budowania aplikacji wykorzystującej rozszerzoną rzeczywistość.
W rezultacie warsztatów powstaną multimedialne materiały szkoleniowe wspierające samodzielną realizację scenariuszy działań edukacyjnych wykorzystywanych w trakcie warsztatów, które wkrótce opublikujemy na stronie TuEuropeana.
Program
Piątek 24 listopada
11:30 Rejestracja (poziom -1)
12:00 Przywitanie: Maja Drabczyk (FINA), Agata Krawczyk (MKiDN), Zbigniew Karwasiński (EduLab)
12:15 Omówienie koncepcji warsztatów i planu na dwa dni: Zbigniew Karwasiński (EduLab)
12:20 Przedstawienie Europeany i innych serwisów w dużym skrócie: Marcin Werla (FBC), Tomasz Gruszkowski (BN)
12:45 Prawo autorskie: Anna Misiewicz
13:10 Warsztaty cz. 1 | Grupa 1: sala 11 (poziom 1), grupa 2: sala 13 (poziom 1)
14:30 Lunch (poziom -1)
15:15 Warsztaty cz. 2 | Grupa 1: sala 13 (poziom 1), grupa 2: sala 11 (poziom 1)
18:30 Zakończenie dnia
Sobota 25 listopada
9:00 Lekkie śniadanie (poziom -1)
9:20 Warsztaty | Grupa 1: sala 13 (poziom 1), grupa 2: sala 11 (poziom 1)
13:00 Lunch (poziom -1)
14:00 Podsumowanie (poziom -1)
15:00 Zakończenie dnia (poziom -1)
Współorganizator
Współorganizatorem warsztatów jest Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe przy Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN.
Galeria zdjęć
fot. Maciej Rutkowski, Maria Drabczyk
TRANSCRIBATHON
Europeana Transcribathon 1914-1918 to inicjatywa crowdsourcingowa stworzona przez Fundację Europeana służąca do transkrypcji i adnotacji unikalnego, dotychczas niepublikowanego, materiału archiwalnego zgromadzonego podczas zbiórek od osób prywatnych w różnych miejscach w Europie. Celem inicjatywy jest stworzenie obszernego i w pełni cyfrowego zapisu tekstów pisanych znajdujących się w kolekcji Europeana 1914-1918.
TuEuropeana – Transcribathon – dwudniowe wydarzenie polegające na wyszukiwaniu prawdziwych, opisanych na kartkach pocztowych lub w listach historii z lat 1914-1918 odbyło się w dniach 1-2.12.2017 w siedzibie FINA, przy ul. Wałbrzyskiej 3/5. Uczestnicy odkrywali na kartach historycznych dokumentów emocje oraz śledzili losy ludzi żyjących w niespokojnych czasach początku XX wieku. Warsztat odbył się z wykorzystaniem internetowego narzędzia Transcribathon, które pozwala na transkrypcję, opisywanie i oznaczanie geograficzne ukrytych skarbów kolekcji Europeana 1914-1918.
W Transribathonie indywidualnie zwycięstwo wywalczyli Maria Tyc i Krzysztof Płuciennik. W grupie najsilniejsi okazali się Krzysztof Płuciennik, Alina Zhudkova i Stanisław Kalinowski. Gratulujemy.
Program
Piątek 1 grudnia
15:00 Rejestracja
16:00 Poznajemy się! Słów kilka od organizatorów
16:10 Wprowadzenie. Prezentacja Europeany oraz kolekcji 1914-1918 (sala Ziemia Obiecana, I piętro)
16:35 Wprowadzenie o narzędziu do transkrypcji (sala Wielka Gra, II piętro)
17:00 Rozpoczęcie prac nad transkrypcjami
Sobota 2 grudnia
9:00 Śniadanie i praca nad transkrypcją (sala: Wielka Gra, II piętro)
14:00 Przerwa obiadowa
15:00 Tworzenie gier – finisz
16:00 Prezentacja prac
16:30 Obrady Jury
17:00 Ogłoszenie wyników i wręczenie nagród
Współorganizatorzy
Współorganizatorem wydarzenia jest Fundacja Europeana, Facts and Files oraz PCSS.
Relacja wideo
Galeria zdjęć
WEBINARIUM
Webinarium to rodzaj internetowego seminarium prowadzonego i realizowanego za pomocą technologii webcast, która umożliwia obustronną komunikację między prowadzącym spotkanie a uczestnikami, z wykorzystaniem wirtualnych narzędzi.
W ramach projektu TuEuropeana odbędzie się 5 webinariów, a ich tematyka dotyczyć będzie przedstawienia platformy Europeana, wprowadzenia do monitorowania oglądalności serwisów, sposobów badania użyteczności serwisów udostępniania zbiorów. Seminarzyści pochylą się również nad prawnymi aspektami wykorzystywania zdigitalizowanych zasobów kultury umieszczanych w internecie.
Celem webinariów będzie przybliżenie uczestnikom portalu Europeana zasad przekazywania danych do tego portalu. Omówione zostaną również podstawowe kwestie związane z prawem autorskim w kontekście udostępniania zbiorów online, a także przedstawiony zostanie szereg narzędzi pozwalających na mierzenie wpływu i oglądalności udostępnianych w sieci zbiorów.
Webinaria realizowane będą na platformie YouTube. Udział jest bezpłatny i nie wymaga wcześniejszej rejestracji, jednak do zadawania pytań i komentowania przebiegu webinarium niezbędne będzie konto Google. Webinaria będzie można oglądać na kanale YouTube prowadzony przez Federację Bibliotek Cyfrowych.
Webinaria poprowadzi Marcin Werla z Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego, operatora Federacji Bibliotek Cyfrowych.
Harmonogram
Relacje z przeprowadzonych seminariów znajdują się pod nazwą każdego Webinarium.
15.11.2017 o 12:00 | Wprowadzenie do Europeany
Celem webinarium będzie kompleksowe przedstawienie uczestnikom portalu Europeana. Omówiona zostanie historia powstania i rozwoju tego portalu, możliwości jakie daje użytkownikom końcowym, a także sposoby współpracy instytucji kultury z tym portalem i z międzynarodową siecią Europeana. Czas trwania: 90 minut.
29.11.2017 o 10:00 | Prawo autorskie w udostępnianiu zbiorów Europeana Publishing Framework
Celem webinarium będzie zasygnalizowanie najważniejszych wyzwań związanych z prawem autorskim w kontekście udostępniania zbiorów online. Tę część poprowadzi gościnnie prawniczka, specjalistka w dziedzinie prawa autorskiego. Drugim elementem webinarium będzie omówienie dokumentu Europeana Publishing Framework, który określa prawne i techniczne wymagania związane z przekazywaniem danych o zbiorach do Europeany. Czas trwania: 120 minut.
13.12.2017 o 12:00 | Mierzenie siły oddziaływania instytucji kultury – Europeana Impact Playbook
Celem webinarium będzie przedstawienie narzędzia opracowanego przez Fundację Europeana (Europeana Impact Playbook), które ma wspierać instytucje kultury w mierzeniu szeroko rozumianego wpływu podejmowanych przez nie działań, w szczególności tych związanych z udostępnianiem zbiorów online. Czas trwania: 90 minut.
Europeana Impact Playbook – POBIERZ.
10.01.2018 o 12:00 | Mierzenie oglądalności zbiorów on-line (cz. 1)
Celem webinarium będzie wprowadzenie uczestników do tematyki mierzenia oglądalności zbiorów online oraz omówienie podstawowych możliwości narzędzi do analityki webowej, takich jak Google Analytics. Czas trwania: 90 minut.
24.01.2018 o 12:00 | Mierzenie oglądalności zbiorów on-line (cz. 2)
Celem webinarium będzie omówienie zaawansowanych możliwości narzędzia Google Analytics i Google Search Console w kontekście monitorowania oglądalności zbiorów online. Przedstawione zostanie również dodatkowe narzędzie do analizy zachowania użytkowników na stronach WWW o nazwie HotJar. Czas trwania: 90 minut.
SEMINARIUM
Zbiory regionalnych instytucji kultury w sieci | Platformy, wyzwania, strategie
Seminarium, które odbyło się 28.11.2017 w siedzibie Biblioteki Śląskiej w Katowicach, skierowane było do regionalnych instytucji kultury zainteresowanych szerokim udostępnianiem swoich zbiorów w internecie. Celem seminarium było zaprezentowanie sposobów, w jaki instytucje mogą udostępniać swoje zbiory online, z naciskiem na udostępnianie zbiorów poza własnym serwisem internetowym. Wyzwania i strategie tego typu działań zostały przedstawione na przykładzie platform o różnym zasięgu działania i charakterystyce: od poziomu regionalnego, poprzez krajowy i europejski, aż do ogólnoświatowego. Seminarium zakończyło się panelem dyskusyjnym.
Program | 28 listopada 2017
Gmach główny Biblioteki Śląskiej, Plac Rady Europy 1, Katowice.
12:00-13:00 – Rejestracja, lunch
13:00-13:15 – Rozpoczęcie
13:15-14:45 – Regionalny Klaster Informacyjny – prof. Ryszard Kaczmarek i zespół, Remigiusz Lis, Biblioteka Śląska
14:45-15:00 – przerwa kawowa
15:00-15:45 – Europeana.eu jako platforma otwartej dystrybucji cyfrowych zasobów kultury – Marcin Werla, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe
15:45-16:30 – Wikipedia i GLAM – możliwości współpracy – Marta Moraczewska, Stowarzyszenie Wikimedia Polska
16:30-17:15 – Panel dyskusyjny prelegentów
Partnerzy
Biblioteka Śląska, Fundacja Wikimedia oraz Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe (IChB PAN).
Galeria zdjęć
Celem programu „Niepodległa” jest wzmacnianie wspólnoty obywatelskiej poprzez realizowanie w całym kraju projektów kulturalnych, artystycznych, edukacyjnych czy wydawniczych poświęconych jubileuszowi odzyskania niepodległości.
Więcej informacji na stronie internetowej programu.
Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny
ul. Wałbrzyska 3/5
02-739 Warszawa
Maria Drabczyk | Koordynatorka projektu
+48 505 275 965, maria.drabczyk(at)nina.gov.pl
Kamila Poznańska | Asystentka projektu
+48 600 371 591, kamila.poznanska(at)nina.gov.pl
Agnieszka Wolak | Rzecznik prasowy FINA
+48 503 099 013, +48 22 380 49 75, agnieszka.wolak(at)nina.gov.pl
Biuro prasowe i promocja
media(at)nina.gov.pl, promocja(at)nina.gov.pl